RFO-blog dec 2011 #8 - "Gib mir den Kopf des Jochana-an!"

Het Radio Filharmonisch Orkest geeft in de NTR ZaterdagMatinee van 10 december 2011 een concertante uitvoering van Salome, een opera in één akte van Richard Strauss, voorafgegaan door Das Gehege van Wolfgang Rihm, de componist die dit seizoen centraal staat in de ZaterdagMatinee. Repetities en concert staan onder leiding van eredirigent - tevens oud-chefdirigent - Edo de Waart. Verschillende leden van het orkest doen verslag van de repetities. > meer informatie over het concert

blogger vandaag: Michiel Eekhof, 2e viool; foto's: Esther de Bruijn, 2e viool

WAT EEN CAST!

Dinsdag eindigde de middagrepetitie in een lichte en lacherige stemming omdat onze paukenist en komiek Paul Jussen iets uithaalde waarbij Edo zijn lachspieren niet meer onder controle kreeg. Wij prijzen ons gelukkig met een dirigent die met zoveel vakkennis door deze geweldige opera Salome leidt. Voor mij voelt het werken met Edo als ’thuiskomen’, mede door zijn gevoel voor humor. Het apart instuderen van strijkers en blazers in de eerste week werpt nu zijn muzikale vruchten af; nu is het onze taak om meer transparantie in de complexe stemvoering te brengen, willen wij de zangers niet in het nauw brengen.

Wat een cast!! Iedereen voelt aan dat deze productie weer een evenement gaat worden dat met oorverdovend applaus zal worden beloond. Flarden van de tekst komen onze richting stromen. ‘Es ist hier kalt’, zingt Herodus, dit konden wij zelf al eerder vaststellen in de studio. Na deze uitspraak willen onze vingers maar niet snel genoeg door de chromatische snelle zestienden heenkomen en tot overmaat van ramp horen wij de windmachine in onze nek gieren. Dit veroorzaakt bij mij een oncontroleerbare niesbui, waarschijnlijk omdat deze machine lang niet is gebruikt en daarom het stof van het canvas rondslingert. ‘Gib mir den Kopf des Jochana-an!’ tiert ‘rupsje-nooit-genoeg’ Salome talloze malen. Wat een merkwaardige ingrediënten heeft deze opera toch. Een mix van machtswellust, incest, sensualiteit, spiritualiteit met als besluit aan het einde een uit de hand gelopen SM-partij. Berouw komt na de zonde, en Salome blijft met een Hoofdcadeau op schaal achter.

Zoals gezegd mogen wij nu weer verder polijsten aan een transparante orkestklank, rekening houdend met hoe meesterlijk Richard Strauss dit heeft georkestreerd voor het theater. Dus in de orkestbak waarbij de strijkers destijds op darmsnaren speelden en de blaasinstrumenten anders van bouw waren. Maar bij menige passage staat dan toch ook weer ‘hervortretend’ in pianissimo. Voor ons violisten dus meer intens van vibrato en met lichte streek, denk ik. ‘Links forte, rechts pianissimo’, placht Valery Gergiev in het verleden tegen ons te zeggen. Dat moet vanaf nu toch beter te realiseren zijn in het Concertgebouw.
Zou mijn droom nog ooit werkelijkheid worden dat we deze geniale werken als operaproductie in den lande mogen brengen met dit fantastische en millenniumbestendige orkest, dat ook in de Rihms Das Gehege excelleert?

> RFO-blog dec 2011 #7 - "Dat hebben wíj weer!"
> RFO-blog dec 2011 #6 - "Zij moesten waarschijnlijk nog hun surprises afmaken…"
> RFO-blog dec 2011 #5 - "Krakende noten maken plaats voor soepele frases"
> RFO-blog dec 2011 #4 - "Het hoeft niet mooi hier, maar wel met veel karakter!"
> RFO-blog dec 2011 #3 - "Salome krijgt altijd wat zij wil. Heerlijk...toch?"
> RFO-blog dec 2011 #2 - "Voor veel nieuwe collega’s is het toch weer even schrikken"
> RFO-blog dec 2011 #1 - "De kop is eraf..."