RKF jan 2012 #7 - Hôtel de Pékin voor een aanvoerder slagwerk

De Radio Kamer Filharmonie en het Groot Omroepkoor verzorgen in de NTR ZaterdagMatinee van 28 januari 2012 de première van de herziene versie van 'Hôtel de Pékin - Dreams for a Dragon Queen' van de Nederlandse componist Willem Jeths. De muzikale leiding is in handen van Michael Schønwandt; Edward Caswell studeert het koor in. Leden van de Radio Kamer Filharmonie doen verslag van het repetitieproces en het concert.

"Anders dan alleen maar die triangelpartij"

door Mark Haeldermans, slagwerk
(foto's: Josje ter Haar)

Ieder hotel heeft wel een keuken en wat mij betreft staat in de keuken van het Hôtel de Pékin vooral veel slagwerk. Wat al uit voorgaande blogs blijkt, is dat wij als slagwerkgroep zowel inhoudelijk als visueel heel interessante dingen doen in deze Jeths-productie.
Omdat iedereen zich anders voorbereidt op zo'n productie, lijkt het me leuk om een keer te schetsen hoe dat is voor een aanvoerder slagwerk.

Qua voorbereiding is deze opera wel heel anders dan een week met alleen maar een triangelpartij in een of andere symfonie (maar daarom niet minder belangrijk). Voor mij begon Hotel de Pékin ergens begin september via een mail van het kantoor met de vraag hoeveel slagwerkers er nodig zouden zijn. Aan de hand van een partituur met alleen het slagwerkgedeelte, die echter nog niet per speler ingedeeld was, ging ik aan de slag.
Aan mij om te bepalen hoeveel slagwerkers en wat ze spelen, welke instrumenten en hoeveel van ieder, wat is er in het MCO aanwezig, wat hebben we niet, wat gebruikt het RFO in dezelfde week en moeten we eventueel iets van hen lenen of toch nog gaan huren, hoe gaan we staan op het podium in Amsterdam enz, enz.... Na een weekje doorspitten van zo'n 130 blz. partituur , bleek dat er naast onze eigen drie mensen nog zes extra slagwerkers en een drummer nodig waren.

Vervolgens werd de hele slagwerkpartituur negen maal gekopieerd en heb ik deze per speler getekend/klaargemaakt en op laten sturen naar de intussen beschikbare extra spelers. Ergens in een vrije week in december ben ik dan met Teun onze orkestbode de instrumenten alvast gaan verzamelen en heb ik een tekening gemaakt van de positie van de instrumenten op het podium in Amsterdam. Dit niet alleen omdat het Concertgebouw-podium door zijn vele etages voor slagwerkinstrumenten nogal eens onhandig kan zijn, maar ook omdat er sommige spelers naast elkaar moeten staan wegens het delen van een instrument (bijv. zes of zevenstemmige marimba en vibrafoon-accoorden of onhaalbare wissels waarbij de ene slagwerker de andere helpt).

Van de verscheidenheid aan kleuren en timbres die slagwerkinstrumenten kunnen creëren heeft Willem Jeths in deze opera dankbaar gebruik gemaakt. Zoals bijvoorbeeld:
- Watergong: dunne gong die je na aanslaan onderdompelt in een teil met water waardoor de toonhoogte verandert.
- Polystyreen on glass plate: met piepschuim over een vochtige glasplaat of spiegel wrijven/draaien. Jeths beeldt hiermee krijsende gieren uit. (oordoppen gewenst)
- De takjes van collega René die gebroken dienen te worden.
- Gestemde glazen die aangewreven worden
- Gestemde cowbells aanslaan en vervolgens met gestrekte arm rondgedraaid worden waardoor je boventonen hoort en het geluid geprojecteerd wordt.
Voor het exotische karakter verder ook chinese cymbals, chinese opera gongs, chinese drums, stenen, leeuwengebrul....
Ook een cymbal boven het vel van een pauk gehangen- bij het pedaalgebruik van de pauk krijg je dan mysterieus, oosters geluid.

Zoals ik al eerder schreef, anders dan alleen maar die triangelpartij, maar als alles staat en klopt op de eerste repetitie en ik me ook alleen maar hoef te focussen op het spelen van mijn eigen partij, ben ik weer een tevreden mens en de rest hopelijk ook.

> RKF jan 2012 #6 - "En, wat doet je moeder???"
> RKF jan 2012 #5 - "Het oogt vrij primitief, maar dat is het zeker niet"
> RKF jan 2012 #4 - “Wonna bai tsjainiese boo?”
> RKF jan 2012 #3 - "Er is al een vlaag van herkenning"
> RKF jan 2012 #2 - Het geluid van een brekend twijgje...
> RKF jan 2012 #1 - "De altviolen moeten nablijven"